ఫ్యాషన్...అంటే!

మధుర్ భండార్కర్ ‘ఫ్యాషన్’ సినిమా చూసినతరువాత వచ్చిన కొన్ని అసంపూర్ణ ఆలోచనలు.


ఫ్యాషన్ TV మొదలైన కొత్తల్లో ఒక మిత్రుడితో కలిసి చూస్తూ, "అసలు నిజజీవితంలో ఈ బట్టలెవరైనా వేసుకుంటారా?" అనే ఒక ప్రశ్న లేవదీసాను. దానికి ఆ మిత్రుడు సగౌరవంగా,"నీ పరిధిలోని జీవితంలో ఈ దుస్తులు వేసుకునేవాళ్ళు లేకపోయినంతమాత్రానా, ఇలాంటివి వేసుకోరని ఎందుకనుకుంటావు. బహుశా, మన స్థాయికీ,పరిధికీ అంతుచిక్కని ప్రపంచంలో వీళ్ళు వుంటారేమో కదా!" అన్నాడు. అప్పుడు నేను తనతో అంగీకరించకపోయినా, ఇప్పుడు తలుచుకుంటే ఆ మాటల్లోని మర్మం అర్థమవుతోంది.


పదిసంవత్సరాల క్రితం కేవలం ఫ్యాషన్ టీవీలో మాత్రమే కనిపించిన దుస్తులు, ఐదారు సంవత్సరాలక్రితం సినిమాలలో ప్రవేశిస్తే, ప్రస్తుతం షాపింగ్ మాల్లలోనూ, వాటికొచ్చే మన ఎదురింటి పక్కింటి అమ్మాయిలూ,అబ్బాయిల వంటిమీద కనిపిస్తున్నాయి. ఫ్యాషన్ అంటే, అప్పటి సమాజంలో చాలా మంది ఆచరించే ఆహార్యశైలి అనుకుంటే, ఈ మార్పు త్వరితగతిన జరిగిందని అనిపిస్తుంది. కానీ, ఫ్యాషన్ నిజజీవితాలకు దూరంగా వుంటుందా అని ప్రశ్నించుకుంటే మాత్రం, "కాదేమో!" అనిపించకమానదు. మనకు తెలియకుండానే చాలా ఆహార్యధోరణులు మన జీవితాల్లో వివిధస్థాయిల్లో ప్రవేశించేస్తాయి.


ప్రతి ప్రాంతానికీ తగ్గ ఆహార్యవ్యవహారాలు అనాదిగా వస్తున్నాయి. కానీ, ఈ విస్తృతత్వం మాత్రం బహుశా 18 వశతాబ్ధంలో పెద్దస్థాయిలో బట్టల పరిశ్రమలు స్థాపించబడి, వివిధరకాల వస్త్రాలు జనబాహుళ్యానికి అందుబాటులోకి వచ్చినప్పటినుండీ వేగవంతమై, ఒక వ్యవస్థీకృతమైన రూపం దాల్చిందని చెప్పుకోవచ్చు. లండన్, ప్యారిస్,మిలాన్ వంటి యూరోపియన్ నగరాలు ఈ ఫ్యాషన్ రంగానికి ఆద్యులనుకుంటే, భారతదేశంలో ఢిల్లీ,ముంబై నగరాలు ఫ్యాషన్లకు పుట్టినిల్లులుగా గుర్తిస్తాము.


నా జీవితంలో చాలా భాగంవరకూ ఫ్యాషన్లని నిర్దేశించింది మాత్రం మా ఊరి దర్జీ (టైలరు). మా టీచరొకాయన తనసొంతమైన అర్థం వచ్చేటట్లు "we are all tailor made personalities" అనేవాడు. తను ‘పర్సనాలిటీ’ అనేపదానికి తీసిన అర్థం వ్యక్తిత్వమని కాకుండా, appearance గురించి వుండేది. నిజానికి, వ్యక్తిత్వానికి తీసుకొనే ఒకానొక కొలమానాలలో వేషధారణ,ఆహార్యం కూడా వుంటాయి. కాబట్టి, ఈ విధంగా చూస్తే, మనం టైలర్లు చేసిన మనుషులమే కదా!


నా చిన్నప్పుడు సఫారీ సూట్ల ఫ్యాషనొకటొచ్చింది. నేనూ మా నాన్నా, అన్నయ్యా ముగ్గరం ఒకే రంగు సఫారీ సూట్లేసుకుని పండగకు ఊరికి బయల్దేరేవాళ్ళం. ఆ సమయంలో మరేదైనా ఫంక్షన్ జరిగినా ‘ఒకే ఫ్యామిలీ’ తరహాలో ఒకేరకం బట్టలతో దిగుమతయ్యేవాళ్ళం. ఇప్పుడు తలుచుకుంటే చాలా చిత్రంగా వుంటుందిగానీ. అప్పట్లో చాలా కుటుంబాలలో ఇదే పద్దతుండేది.


ప్యాంట్ల విషయంలో నాకు బాగా గుర్తున్న మార్పు. గొట్టాం (ప్యారలల్)ప్యాంట్లనుంచీ కనీసం నాలుగేసి ఫ్లీట్లున్న (మడతలు) బ్యాగీప్యాంట్లలోకి మారడం. బహుశా ఏదో సినిమాలో నాగార్జున ఆ ప్యాంటు తరహా వెయ్యడంతో, ఒకే రాత్రికి ఆంధ్రదేశం మొత్తం ఈ బ్యాగీప్యాంట్లు ఫ్యాషనై కూర్చున్నాయి. ఆ ప్యాంటుల బెలూను తరగా ఉబ్బడానికి తోడు, సరిగ్గా ఐరన్ చెయ్యకపోతే చిత్రంగా కనిపించే ఫ్లీట్లొకటొచ్చి పడ్డాయి. కొందరైతే ప్యాంటుకున్నవి చాలనట్లు, షర్టులకి కూడా, మధ్యలో చీలినట్లో లేక అటూఇటూ మడిచినట్లో ఈ ప్లీట్ల ఫీట్లు పడేవారు. ఆప్పట్లో కొందరు పెద్దోళ్ళు, "ఇదేం లేటేస్ట్ ఫ్యాషన్ ‘గుండమ్మ కథ’ సినిమాలో ఏఎన్నార్, ఎన్టీయార్ ఈ ప్యాంట్లే వేస్తేనూ" అనేసారుకూడాను.


ఆ తరువాత వచ్చిన విప్లవాత్మకమైన మార్పు. జీన్స్ ప్యాంట్. మొదట్లో ఈ గోనెపట్టలూ,టార్పాలిన్ తరహా ప్యాంట్లు ఎవరేస్తారనుకున్న నాలాంటి చిన్నూరు జనం, అతిత్వరలో ఈ జీన్స్ యొక్క సౌలభ్యాలను (ఉతక్కుండా వారమేసుకోవచ్చు, ఐరనింగ్ ఇతర మెయింటెనన్స్ సున్నా) గుర్తించి ఆదరించేసాము. అదే తీరులో లంగా ఓణీలు వేసే ఆంధ్ర అమ్మాయిలు సౌలభ్యాలను గుర్తించి, సల్వార్ కమీజులను స్వాగతించేసారు. నా చిన్నప్పుడు ఎవరైనా ఆడపిల్లలు సల్వార్ కమీజ్ (మా వైపు ఇప్పటికీ పంజాబీ డ్రస్సులంటారు) అడిగితే, "నీకెందుకే ఈ తురక డ్రస్సు" అనేవారు. కారణం, అప్పట్లో ఈ దుస్తుల్ని కేవలం ముస్లిం అమ్మాయిలు మాత్రమే ధరించడం.


ఒకప్పుడైతే, ఊరి టైలర్ కుట్టినబట్టల్ని బట్టి మన ఆహార్యాలు తయారయ్యేవి. కనీసం కొంత భిన్నత్వం,కూసింత వ్యక్తిత్వం ఆ టైలర్నిబట్టీ మనం కుట్టించుకున్న తీరునిబట్టీ ఉండేవి. కానీ, ఇప్పుడు ఎక్కడచూసినా మనం వేసుకున్న బట్టల్లాంటి బట్టలే ప్రతిఒక్కరూ వేసుకుని కనబడతారు. ఈ విధంగా ఫ్యాషన్ ప్రజాస్వామ్యం వచ్చేసిందన్నమాట.


అప్పటికీ ఇప్పటికీ FTV లోనో ఇండియా ఫ్యాషన్ వీక్ లోనో వుంటుందనుకునే ఫ్యాషన్ చాపక్రిందనీరులా బట్టలరూపంలో, ఇతర వస్తువుల రూపంలో మన ఇంటికీ, ఒంటిమీదకీ చేరుతూనే వున్నాయి. తేడాఅల్లా, ఇప్పుడది చాలా త్వరగా జరుగుతోంది. ఒకప్పుడు మనకు సౌలభ్యంగా అనిపిస్తేనే అవి పాప్యులర్ అయ్యేవి, కానీ ఇప్పుడు పాప్యులర్ చేసిమరీ మనచేత కొనిపిస్తున్నారు. అంతే తేడా...ఏది ఏమైనా ఫ్యాషన్ మనలో వుంది.ఉంటుంది కూడానూ!