సాంప్రదాయ రచన - వ్యక్తిగత అభివ్యక్తి

ఒక వెబ్ పత్రిక సంపాదకుడితో వారి వెబ్ పత్రిక నాకెందుకు వైవిధ్యతున్న పత్రిక అనిపించదో చెబుతుంటే, "అవును, మాది కొంత సాంప్రదాయక పత్రిక లెండి" అనే సమాధానం వచ్చింది.అప్పుడు ఉదయించింది నాకొక ప్రశ్న. అసలు, సాంప్రదాయక సాహిత్యం అంటే ఏమిటి? అని.

చుట్టూచూస్తే కవిత్వంలో,కథల్లో,నవలల్లో చనిపోయిన వ్యక్తులో లేక "గొప్పోళ్ళని" (ఎవరో)నిర్ణయించేసిన వ్యక్తులో రాసిన మూసలో రాసేస్తే అది సాంప్రదాయక సాహిత్యంగా పరిగణింపబడుతోందేమో అనిపించింది. ఇక్కడ సమస్యేమిటంటే, సాంప్రదాయక రచయితలుగా ప్రస్తుతం కీర్తించబడుతున్న అందరూ, వారి కాలంలోని "సాంప్రదాయకత"కు వ్యతిరేకంగా కలం ఝుళిపించినవారే. ఇతివృత్తాలూ, శైలి,శిల్పం అన్నింటిలో "ప్రయోగాలు" జరిపినవారే. ఒకస్థాయిలో విప్లవాత్మక ధోరణి ప్రదర్శించినవారే. కానీ ఇప్పుడు వారిని కన్వీనియంట్ గా "మావాళ్ళే" అనేసుకుని, "క్లాసిసిజం" అంటగట్టి, మూసలో పోసి, అదే మూసలో అందరూ రాయండహో! అని చాటింపు వేసేస్తున్నారు.

ఉదాహరణకు కొడవటిగంటి కుటుంబరావు గారిని తీసుకుందాం. ప్రస్తుతం ఈయన్ను తమలో కలుపుకోని సాహితీసదస్సు లేదు, సాహితీప్రియులు లేరు,సాహితీవిమర్శకులూ లేరు. కానీ, ఒకప్పుడు!!! ఇక్కడే ఉంది తిరకాసు. ఇక చలం సంగతి చెప్పనఖ్ఖరలేదు. అప్పుడూ, ఇప్పుడూ ఈయన రాసిన రాతలకు ఎవరో ఒకరు చంపేద్ధామని తయారు. కానీ, తన రచనల timelessness, ఈయన్నూ పాపం "great traditional writer" ని చేసి కూర్చోబెట్టింది. తమని పక్కనబెట్టి సొంత సాహిత్యాన్ని నిర్మించిన మహాశిల్పుల్ని తమలో అర్జంటుగా కలుపుకునో, లేక తాము నాశనం చెయ్యలేని బలమైన సాహిత్యానికి సాంప్రదాయమనే రంగునద్దో ఈ ‘సాహితీమాఫియా ప్రియులు’ వైవిధ్యాన్ని మూసల్లోపోసి సాంప్రదాయం లేబిల్ తగిలించేసి చప్పట్లు కొట్టేస్తున్నారు.

ఈ పద్ధతి తెలుగు సాహిత్యంలో ఆభిజాత్య ధోరణిని , కొత్త ఒరవడికి విఘాతాన్నీ తయారు చేసింది. తెలుగు సాహిత్యం కేవలం కొన్ని సామాజిక వర్గాలకు చెందిన సాహిత్యంగా, కేవలం కొందరి సర్టిఫై చేస్తేనే గొప్పదిగా నిలిచేవిధంగా తయారయ్యింది. ఈ కుట్రని మీరి తమ అస్థిత్వాన్ని నిలుపుకున్న ఏకొందరినో మినహాయిస్తే, విత్తులుగానే వికటింపబడ్డ రచయితలు కోకొల్లలు. ఈ ఒక్క కారణం చాలు మన తెలుగు సాహిత్యం దుస్థితికి.

ఈ పరిస్థితికి వ్యతిరేకంగా ఉద్భవించినవే, సాహితీ అస్థిత్వ ఉద్యమాలు. ఒకవైపు దళిత సాహిత్యం, మరో వైపు స్త్రీవాద సాహిత్యం తోపాటూ ఇప్పుడు మాండలికాల పోరాటం మరియూ ప్రాంతీయవాదాల గొంతుకలు సాహిత్యాన్ని కుదిపేస్తున్నాయి. వాదాలకో లేక భావజాలాలలో పరిమితమైనా, కొంత వైవిధ్యాన్ని అందించి కొత్త పాఠకుల్ని ఈ సాహిత్యం సంపాదించుకుంది. వీటి భావజాల పోకడల్ని పురస్కరించుకుని వీటినీ "సాంప్రదాయాలు" చెయ్యడం త్వరలో జరిగిపోవచ్చు. సామదానభేధ దండోపాయాల్ని ఉపయోగించి ఈ సాహితీమాఫియా అవలీలగా ఈ పనిచేసేస్తుందని నా ప్రఘాఢ నమ్మకం.

పత్రికల్లో ఈ ఆభిజాత్యధోరణి అందరికీ తెలిసిందే. అదే ధోరణిని మన తెలుగు వెబ్ జైన్లూ అందిపుచ్చుకోవడం దురదృష్టకరం. కొందరు సంపాదకులు వారి "అభిరుచి"ని బట్టి పాఠకలోకానికి ఏం నచ్చుతుందో, వారు ఏమి మెచ్చుతారో నిర్ణయించి, దాన్నే "ఉత్తమాభిరుచి" గా పాఠకుల గొంతుల్లోకి ఒంపి, మెదళ్ళలోకి నింపే ప్రయత్నం చేస్తుంటారు. సారమున్న సీన్లన్నీ దర్జాగా చూసేసి, ‘ఇవి ప్రేక్షకుల మీద ప్రతికూల ప్రభావం చూపిస్తా’యన్న నెపంతో "కట్" చేప్పే సెన్సారు వారన్నమాట ఈ సంపాదకులు. వీరికి ఇంగ్లీషు పదమైన "ఎడిటర్" సరైనదేమో! తెలుగులో మరో నాజూగ్గా,నాగరికంగా ఉంది పేరు. సం...పా...ద...కు...లు. I hate them.

వీరంటే నాకు ఇంత ద్వేషం ఎందుకో చెప్పాలంటే, ఈ వ్యాసం యొక్క శీర్షిక దగ్గరికి వెళ్ళాలి. సాహిత్యం సామాజిక ఉన్నతికి, అభ్యుదయానికీ అని ఈ సాహితీ మాఫియా చెప్పే మాటలు శుద్ధ అబద్ధమని నా విశ్వాసం. ఎందుకంటే, రాసేవాడెవడూ సమాజాన్ని ఉద్దరించాలని రాయడు. తన వ్యక్తిగత అనుభవాలు,ఆలోచనలూ ముఖ్యమైనవి అనే నమ్మకంతో రాస్తాడు. ఇవి సమాజానికి ఉపయోగపడతాయనే "ఉదాత్తమైన" భావనకన్నా, తమ అనుభవాలతో identify చేసుకోగలిగే పాఠకులుంటారన్న ఆశ రచయితని రాయడానికి పురిగొల్పుతుంది. అంటే మూలస్థాయిలో రచన ఒక వ్యక్తిగత అభివ్యక్తి. అలాంటప్పుడు దాన్ని "పాత సాహిత్యం" తో బేరీజుచేసి, ఇది ప్రచురణకు,పదిమందీ చదవడానికి యోగ్యమా కాదా అని నిర్ణయించే హక్కు వీరికెవరిచ్చారు? సాహిత్యం సమాజానికి "మొత్తం" పనికిరావాలనేది ఒ Utopian idea. ఎప్పుడూ సాహిత్యం దాని స్థాయినిబట్టి by default కొందరికే పనికొస్తుంది. వారే రచయిత ఆశించన పాఠకులు. తన వ్యక్తిగత అభివ్యక్తితో identify చేసుకోలిగే ఇతర వ్యక్తులు.

భూతకాలం ఆధారంగా వర్తమాన,భవిష్యత్ కాలాల్ని నిర్ణయించడానికి, సాహిత్యం historical continuum కాదు. అందరికీ ఓకే విధమైన "ఉత్తమాభిరుచి" ఉండాలనీ లేదు. మరలాంటప్పుడు "ఉపయోగపడే" సాహిత్యాన్ని నిర్వచించే ఈ అధికారం వీరు ఏవిధంగా సంపాదించుకున్నారు అనేది మిలియన్ డాలర్ ప్రశ్న. వార్తాపత్రికల సంపాదకుల వ్యవహారం నాకు అర్థమవుతుంది. కొంత లీగల్ రెస్పాన్సిబిలిటీ మరికొంత మోరల్ రెస్పాంన్సిబిలిటీ వీరి భుజాలమీద ఉంటుంది కాబట్టి, ఏ వార్త ప్రచురించాలీ, ఎందుకు ప్రచురించాలి, ఏంత జాగాలో ప్రచురించాలి అనే నిర్ణయాలకి కొన్ని కొలమానాల్ని ఊహించొచ్చు. కానీ సాహిత్యానికి సంపాదకీయం నెరిపే వారికి moral righteousness తప్ప మరేయితర బాధ్యతలూ ఉన్నట్లు నాకు కనిపించడం లేదు. వీరి వ్యక్తిగత అభిరుచిని బట్టి సాహిత్యం భవిష్యత్తుని శాసిస్తామంటే, నా వ్యక్తిగత అభివ్యక్తిని వీరికి అనుగుణంగా ఎందుకు మార్చుకోవాలో అర్థం కాకనే ఈ ద్వేషం.

ఈ ద్వేషపూరితమైన ప్రక్రియ అవసరం లేని బ్లాగంటే నాకు అత్యంత ప్రియం. ఇక్కడ రాసిన అనంతరం చర్చలరూపంలో సలహాలూ, సూచనలూ,విభేదనలూ, వివాదాలేతప్ప నేను చెప్పాలనుకున్నది చెప్పకుండా ఆపేసే అధికారం ఎవరికీ లేదు. నేను చెప్పాలనుకున్నది ఎలా చెబితే బాగుంటుందో "బలవంతంగా" రుద్దే హక్కు ఎవరికీ లేదు. ఇంతకంటే ఉత్తమ వ్యక్తిగత అభివ్యక్తి రూపం నాకైతే ఎక్కడా కనిపించలేదు. సాంప్రదాయ రచనల్ని ఆశించే వెబ్ పత్రికలకన్నా, నా వ్యక్తిగత అభివ్యక్తికి అద్దంపట్టే నా బ్లాగే నాకు మిన్న.

విభిన్న ఆలోచనలకూ,అభివ్యక్తులకూ స్థానం కల్పించకుండా, కేవలం సాంప్రదాయ రచనల పేరుతో అనుకూలమైన మూసల్ని సృష్టిస్తూ, ఏకధృవసాహిత్యం వైపు మనం ప్రయాణిస్తున్నంతవరకూ, తెలుగు సాహిత్యం సామాన్యులకు దూరంగానే ఉంటుంది. ఈ విధానాన్ని మార్చాలంటే, వ్యక్తిగత అభివ్యక్తికి పట్టంకట్టడం నేర్చుకోవాలి. ఒక వ్యక్తి అనుభవించి రాసిన ప్రతిరచనకూ, దానికితగ్గ పాఠకులుంటారు. ఇదే నిజం అని నా అనుభవం.

వ్యక్తిగత అభివ్యక్తికన్నా, మీ అభిరుచికీ కాల్పనిక పాఠకుల అంగీకారానికీ పట్టంకట్టే సంపాదకులూ డౌన్ డౌన్!!

జైహో బ్లాగ్ లోకం- వ్యక్తిగత అభివ్యక్తికి అనుకూలం.

****