తెలుగు పుస్తకం : విలువ Vs ధర

ఇప్పుడే కస్తూరి మురళీకృష్ణ గారి బ్లాగులో పుస్తకాలు వాటి ధరల గురించి ఒక రచయిత వేదన అనుభవించి వస్తున్నాను.

నిజమే! మల్టిప్లెక్సులో తెలిసితెలిసీ ఒక చెత్త సినిమా చూడ్డానికి పెట్టే వందరూపాయలు ఒక చదవగలిగిన ( చదివితేగానీ అది మంచి పుస్తకమా చెత్త పుస్తకమా అని తెలీదు) తెలుగు పుస్తకానికి ఖర్చుపెట్టాలంటే మనకెందుకో ‘నొప్పి’. అదే ఇంగ్లీషు పుస్తకానికి పెట్టాలంటే వందకాదుకదా, ఐదువందలైనా ఏమాత్రం సంకోచం చేకుండా పెట్టేస్తాం. అంటే పుస్తకానికి ఖర్చుపెట్టడం సమస్య కాదుగానీ, తెలుక్కొచ్చేసరికీ మాత్రం "ధర" ఒక పెద్ద క్రైటీరియా అయిపోయింది. ఇలా పాఠకుడికీ పుస్తకానికీ. పుస్తకాల వెలకూ విలువకూ సంబంధం లేని ధరలతో మన తెలుగు పుస్తకాల మార్కెట్ కళకళలాడుతూ కలగాపులగంగా తయారయ్యింది.

తెలుగునాట కొత్త పాఠకులు తయారయ్యే సంస్కృతే లేదు అనే మూల సమస్యని పక్కనబెడితే, ప్రస్తుతం ఉన్న ఈ సమస్యకు నాకు అనిపించిన సమాధానం, ఇంగ్లీషు పుస్తకాలు కొనేముందు వాటి "విలువ" యొక్క సమాచారం మనకు ఎక్కడో ఒకదగ్గర తెలిసుండటం. ఒక రచయిత గొప్పతనమో, ఆపుస్తకం యొక్క ఉపయోగత్వమో లేదా ఆ పుస్తకాన్ని చదివిచెప్పిన ఒక "విలువైన" అభిప్రాయమో మనకు ముందే తెలుస్తాయి. అప్పుడు పుస్తకం యొక్క ధరతో విలువను బేరీజు చేసి కొనడానికి మానసికంగా సంసిద్ధమైపోతాం. ఎకానమీ ఆఫ్ స్కేల్ తీసుకుంటే అధిక సంఖ్యలో అమ్ముడవుతాయి కాబట్టి ఇంగ్లీషు పుస్తకాల ధరలు తక్కువగా ఉండాలి. కానీ వారు ధరని కాకుండా, విలువని మార్కెట్ చెయ్యటంలో సఫలమవుతున్నారు. కాబట్టి లాభాలకు లాభాలూ ధరలకు ధరలూ మెండుగా దండుకొంటున్నారు. కానీ తెలుగులో ఆ సౌలభ్యం తక్కువ. పుస్తక సమీక్షలు, చర్చాగోష్టులూ తప్ప పుస్తకాన్ని విస్తృతంగా ప్రచారం చెయ్యడానికి, ప్రమోట్ చెయ్యడానికీ మనకు తగినన్ని సంస్థాగత ఏర్పాట్లు లేవు. ఈ కారణంగా అలాంటి పుస్తకాల్ని చదవాలనుకునే టార్గెట్ పాఠకుల్ని కూడా అందుకోలేని దుస్థితి మన తెలుగు పుస్తకాలకు పట్టింది. లేకపోతే పదికోట్ల జనాభావున్న తెలుగోళ్ళుండగా సంవత్సరాల తరబడి కనీసం వెయ్యికాపీలు కూడా అమ్ముకోలేని పరిస్థితిలో రచయితలూ పబ్లిషర్లూ ఉండటమేమిటి?

ఒక వేళ ఆ సౌలభ్యం ఉన్నా, అంత ధర చెల్లించి మనోళ్ళు తెలుగు పుస్తకాలు అస్సలు కొనరన్నది కొందరి వాదన. అలా అయితే, కొంత మన మానసికతను గురించి ప్రశ్నించుకోవలసిన అవసరం ఎంతైనా ఉంది. తెలుగుపుస్తకాల్ని చీప్ గా కొనడం మనకు అలవాటయ్యిందా లేక ధరకుతగ్గ విలువ మన పుస్తకాల్లో ఉండదా అనేవి తెలుసుకోవలసిన సమాధానాలు. ఇక్కడ మళ్ళీ విత్తుముందా చెట్టుముందా అనే ప్రశ్న ఉదయిస్తుందేమో! అంత ధరకు తప్ప పెరిగితే కొనేవాళ్ళు తక్కువకాబట్టి అంతే నిర్ణయించామని పబ్లిషర్లు, ఇంత ధరకే ఇప్పటివరకూ లభ్యతలో ఉంది కాబట్టి అంతకే కొంటూవచ్చాం అని పాఠకులూ అనేస్తే మన మొదటి ప్రశ్న కాస్తా చతికిలబడుతుంది. అంటే తక్కువ ధర ఒక ‘అలవాటు’ అనేది కొంచెం సంశయించాల్సిన విషయమే.

ఎందుకంటే, మన దినపత్రికలూ, వారపత్రికలూ, మాసపత్రికల ధరలు గత పది సంవత్సరాలలో కనీసం వందశాతం పెరిగాయి. ఉదాహరణకు 5 రూపాయలున్న సితార ఇప్పుడు 10 రూపాయలు. ఈ పత్రిక ప్రయాణాల్లో పదినిషాలు చదువుకుని, ఆ తరువాత పేపర్ ప్లేట్లుగా ఉపయోగించుకోవడానికి తప్ప మరెందుకూ పనికిరాదు.ఆరు రూపాయలున్న స్వాతి పత్రిక ఇప్పుడు పది రూపాయలు. దినపత్రికలైతే అలవాటు పడిన తరువాత రెండ్రూపాయలనుంచీ మూడున్నరకు వెళ్ళినా కొనడం ఆపిన ప్రజలు నాకైతే ఎవరూ కనిపించలేదు. ఇహ వాటి సర్క్యులేషనైతే నేను పుట్టినప్పటి నుంచీ ఎప్పుడూ లక్షల్లోనే ఉంది. అంటే టైంపాసు పత్రికలకూ, ఆరోజు గడిచిన తరువాత ఎటువంటి విలువా లేని దినపత్రికల ధరల్లో మార్పులు జరిగినా కొనడం ఆపని పాఠకుడు చదివి దాచుకోగలిగే పుస్తకానికొచ్చే సరికీ ధర విషయంలో వెనకంజ వేస్తాడా? అనేది పరిశోధించదగిన విషయం. లేదా మన పబ్లిషర్లూ,రచయితలూ కొనరన్న అపోహతో ధరల్ని కుదించి అలా సెటిలైపోయారా అనేదికూడా తెలుసుకోవాలి.

రెండో విషయం మన తెలుగులో ధరకుతగ్గ విలువున్న పుస్తకాలు తక్కువుండటం. ఇది మరో ఔట్రేజియస్ ఆరోపణే అవుతుంది. కొత్త పుస్తకాల విలువలు ప్రమోషనూ, పబ్లిసిటీ నిర్ణయించినా, మన దగ్గర అత్యంత విలువైన పాతబంగారమైన సాహితీభాండారం ఉన్నమాటైతే ఎవరూ కాదనలేని నిజం. మరి ఆ విలుకుతగ్గ ధరని మనం నిర్ణయించామా అనేది ఆలోచించాలి. కొన్ని ఎవర్ గ్రీన్ పుస్తకాలు ఎప్పుడూ అమ్ముడయ్యేవే. చలం, బుచ్చిబాబు,తిలక్,రంగనాయకమ్మ, కొడవటిగంటి,మధురాంతకం,శ్రీశ్రీ, లు సమయం, సందర్భం, ధరతో సంబంధం లేకుండా పుస్తకాల షెల్ఫుల నుంచీ ఎగిరెళ్ళిపోయే వారే. కాకపోతే ఇక్కడ ధరతోపాటూ పుస్తకాల ముద్రణయొక్క నాణ్యత మరో సమస్య. నాదగ్గరున్న ‘అమరావతి కథలు’ ఎవరో తీసుకుని మళ్ళీ ఇవ్వకపోతే మళ్ళీ కొందామని ఈ మధ్య షాపుకెళ్ళాను. ధర పదిశాతం పెరిగిందిగానీ, నాణ్యత వందశాంతం తగ్గింది. ఇదే దుస్థితి బారిష్టర్ పార్వతీశం పుస్తకానీకీ పట్టింది. చలం పుస్తకాల రీడిజైనింగ్ ఇంకా కొత్త పాఠకుల్ని తెచ్చిపెట్టగలదు. కొన్ని మంచి పుస్తకాలు ఎప్పుడూ ఔటాఫ్ ప్రింట్ అని చెబుతూనే ఉంటారు. 2000 సంవత్సరంలో లో ఔటాఫ్ ప్రింట్ అయిన ‘ఖాకీబతుకులు’ నవల నేనింకా వెతుకుతూనే ఉన్నాను. ఇలా మరెన్నో పుస్తకాలు జ్ఞాపకాల్లోతప్ప పుస్తకాలుగా నాదగ్గర లేకుండా పోయాయి. ఇదో తెలుగు పాఠకుడి వెరైటీ ఖర్మ.

మళ్ళీ మొదటి నుంచీ మెదలెడితే, ఈ మధ్య సింగిల్ స్క్రీన్ థియేటర్లలో సినిమాలు చూడ్డం మానేసి డబ్బులెక్కువ పెట్టి మల్టిప్లెక్సుల్లో సినిమాలు చూడ్డానికి కారణం, సినిమా చూడ్డంలో పొందే నిర్థిష్టమైన అనుభవం. మామూలు ధియేటర్లలో ఆపరేటర్ ఇష్టమొచ్చిన దగ్గర సౌండ్ పెంచెయ్యడం, కార్బన్ సరిగ్గా పెట్టక బొమ్మ మసకేసెయ్యడం, కొత్త సినిమా అయితే బోనస్ గా వచ్చే అరుపులూ కేకలూ మల్టిప్లెక్సుల్లో ఉండవు. సినిమాని దర్శకుడు ఎలా చూపించడానికి డిజైన్ చేశాడో అదే అనుభవాన్ని మల్టిప్లెక్స్ నాకు అందిస్తుంది. సెట్టింగ్, ఫెసిలిటీ, అనభవంలో మార్పుకోసం అదనంగా డబ్బులు ఖర్చుపెట్టడానికి తయార్. ఇదే అనాలజీ పుస్తకాల షాపులకు కూడా వర్తిస్తుందేమో! ఉదాహరణకు ఒడిస్సీ, వాల్దన్, క్రాస్ రోడ్స్ లాంటి షాపులకు వెళ్ళండి. అక్కడి యాంబియెన్స్ ద్వారా ఒక పాఠకుడితో ఆ షాపు ప్రవర్తించే తీరు, పుస్తకాన్ని ఖరీదుచేసే వాతావరణాన్ని సమూలంగా మార్చేస్తుంది.

మైసూర్ లో చదువుతుండగా అక్కడ యూనివర్సటీ క్యాంపస్ లోని హిగిన్ బాథమ్ రెగ్యులర్ విజిటింగ్ పాయింట్. అక్కడ మనం మొదటి సారి వెళ్ళి ఒక పుస్తకాన్ని ఎంచుకుని కౌంటర్లోకి రాగానే మన అభిరుచికి అనుగుణంగా మరికొన్ని మరికొన్ని పుస్తకాలు సూచింపబడతాయి. అప్పటికప్పుడు మరొకటి కొనడమో లేక కనీసం ఆ తరువాత కొనడానికి నిర్ణయించుకోవడానికో ఈ సూచనలు ఉపయోగపడతాయి. రెండోసారి వెళ్ళినప్పుడు ఆపుస్తకం షాపు యజమాని మనం క్రితం కొన్న పుస్తకం ఎలా ఉంది? నచ్చిందా,లేదా? అనే ప్రశ్నలు ఖచ్చితంగా ఆడుగుతాడు. ఈ విధంగా ఆ పుస్తకం షాపుతో మనకు ఒక వ్యక్తిగత బంధం ఏర్పడిపోతుంది. ఇక ఎక్కడికెళ్ళొచ్చిన్నా, ఆ పుస్తకం షాపుమాత్రం జీవితంలో ఒక భాగంగా మిగిలిపోతుంది. ఈ మధ్యకాలంలోని మాల్ బుక్ షాపుల్లో, పుస్తకం కొనకపోయినా కాఫీ తాగుతూ ఆ పుస్తకం చదివే సౌకర్యాలూ, పుస్తకాల గురించి చర్చించుకునే చర్చా వేదికలూ, పుస్తక పఠన సెషన్లూ కల్పిస్తూ పాఠకులకు మరింత దగ్గరవుతున్నాయి. కానీ తెలుగు పుస్తకం, పుస్తకాల షాపూ, పాఠకుడూ ఎక్కడవేసిన గోంగళి అక్కడనే. పుస్తకమేళాలూ, ఎగ్జిబిషన్లూ మొదలైనా అవి ఈవెనింగ్ ఔటింగుకెక్కువా, తెలుగు పుస్తక ప్రమోషన్కు తక్కువాగా ఉన్నవే.

ఏదిఏమైనా, ఒక పుస్తకం "విలువ" అది చదివితేగానీ మనకు తెలీదు. చదివినా, దాని విలువని మన జీవితానికి ఆ పుస్తకం అందించే అనుభవాన్ని బట్టిగానీ నిర్ణయించలేము. అందుకే కొన్ని పుస్తకాల్ని ‘అమూల్యం’ అంటుంటాము. కొన్నింటిని "వేస్టు" అనేస్తాం. కానీ ఈ రెండు నిర్ణయాలకూ పుస్తకాల్ని కొని చదవడం అవసరం. కానీ కొనిచదవడానికి "ధర" మనకు అడ్డొస్తే....ఆ కారణంగా మనం కోల్పోబోయే విలువని తెలియజెప్పడానికి ఒక మాధ్యమం కావాలి. అది తెలుగులో లేనన్నాళ్ళూ ఒకవైపు రచయితకూ, పబ్లిషర్లకూ మరోవైపు పాఠకుడికీ ఈ తిప్పలు తప్పవు.

*****